Page 315 - Lanzarotto Malocello from Italy to the Canary Islands
P. 315
dall’Italia alle Canarie 315
est, altera vero notissima. Cuius gentem, opum rerumque civilium con-
temptricem, in super et agricolture negligentem, pascua et silvas incolore
compertum habeo, cui pro delitiis otium, pro summis opibus sit libertas.
Felicem gentem dicerem, nisi alia, si modo vera est, infamia et morum
malignitate retraherer. Pretereo Fortunatas Insulas, que estremo sub oc-
cidente, ut nobis et viciniore set notiores, sic quam longissime vel ab Indis
absunt, vel ab Artho, terra multorum sed in primis Flacci lirico carmine
nobilis, cuius per vetusta fama est et recens. Eo siquidem et patrum memo-
ria, lanuensium armata classis penetravit, et nuper Clemens VI illi patrie
principem dedit, quem vidimus, hispanorum et gallorum regum mixto san-
guine generosum quondam virum. Qui, meministi enim, dum eo die corona
ac sceptro per urbem spectandus incederete, repente tantum celo imber
effluxit, atque ita domum madidus rediit, ut omen esset incubuisse illi vere
pluviali set acquose patrie principatum. Cui quidam in dominio extra or-
bem sito qualiter successerit non novi; scio tamen quod multa feruntur et
scribuntur, propter que non plene fortunatarum cognomini terrarum fortu-
na conveniat. Ceterum gentem illam pre cuntis ferme mortalibus solitudine
gaudere, moribus tamen incultam adeoque non absimilem beluis ut, nature
magis instinctu quam electione sic agentem, non tam solitarie vivere quam
in solitudinibus errare seu cum feris seu cum gregibus suis dicas. Sed iam
satis curiositate hac longe lateque disiunctos mundi angulos pervagatus
sum, quorum omnium non apud me, qui lecta vela udita refero, sed apud
auctores rerum primarios fides erit; ego autem, his decursis, ad clariora et
nobis notiora progredior.”
Dunque, da quanto ci narra il Petrarca gli abitanti delle Isole Fortunate
non sono proprio quanto corrisponde al suo ideale contrapponendo ad essi
gli iperborei del nord e i bramini dell’India. Quello che si coglie da questo
pregnante passo del De vita solitaria è per prima cosa l’altro come primiti-
vo, ovvero un individuo ancora non toccato dalla civiltà. Questo individuo,
come è stato notato da molti studiosi, erra, e dunque è come se il suo vivere
non fosse compiuto, come se gli mancasse ancora qualcosa. In altre parole,
gli abitanti delle Canarie vengono qui interpretati e condannati in base al
sistema di riferimento culturale cristiano del “soggetto”.
Pare che da questa angolazione tutti gli argomenti contro i “pagani pri-
mitivi” saranno buoni per giustificare l’occupazione di quei luoghi e ridur-
re così in schiavitù quelle popolazioni che semplicemente vivevano ben al
di là delle Colonne d’Ercole.
Se anche il Boccaccio s’era imbattuto nel De vita solitaria e nel 1361

